13 Haziran 2014
Türkiye 157 milyonu aşan ağaç varlığı ve 1.820.000 ton tane zeytin üretimi ile dünyanın en önemli zeytin üreticisi ülkeleri arasındadır. Destekleme politikalarının etkisi ve farklı amaçla kullanılan arazilerin de zeytin tarımına açılması ile artan ağaç sayısı neticesinde Türkiye'nin ileriye dönük yüksek üretim potansiyeli dikkat çekmektedir. Bu veriler ışığında sektörün tamamını kapsayacak şekilde saha çalışmaları ile desteklenen bütüncül bir sektör raporunun hazırlanması kaçınılmaz olmuştur.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Zeytincilik Araştırma İstasyonu Müdürlüğü’nce hazırlanan ve Borsamız, Ege İhracatçı Birlikleri, İzmir Ticaret Borsası, İzmir Ticaret Odası, Marmarabirlik, Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliği ile Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi tarafından desteklenen “Türkiye Zeytincilik Sektör Raporu Projesi”çalışmalarına başlanmıştır.
2014-2015 yıllarında gerçekleştirilecek projenin amacı Türkiye’deki sofralık zeytin ve zeytinyağı sektörünün geliştirilmesi için teknik ve ekonomik yapıyı gösteren sektör raporu hazırlanması ve bir veri tabanı oluşturularak ileriye yönelik stratejik planların belirlenmesidir.
Çalışma sonucunda Türkiye’deki zeytin ağaç varlığının dağılımı, yayılış alanları, çeşitler, bölgesel iklim, toprak ve yetiştirme tekniklerine ilişkin veriler, mevcut uygulamalar ile bu uygulamalar ışığında sanayi ve ticari olanaklar, tüketiciler, tüketim miktarı ve tüketici eğilimlerin ortaya konulmasına ve geleceğe yönelik optimum fayda sağlayacak uygulamaların belirlenmesine çalışılacaktır. Ayrıca, bölgesel sorunlar ayrı ayrı değerlendirilerek farklı çözüm yolları belirlenecek, yaşanan ve yaşanması muhtemel darboğazlar tahmin edilerek, sorunların aşılmasında yine sektörden gelen öneriler dikkate alınacaktır.
Proje kapsamında üreticiden tüketiciye sektörün tüm kesimleriyle gerçekleştirilecek anketlerle veri toplaması yapılacak, bütün üretim bölgelerinde teknik arazi incelemeleri gerçekleştirilecek, ikincil veri kaynaklarının (Tarım Bakanlığı, TÜİK, Uluslararası Zeytinyağı Konseyi, Ticaret Borsaları, Meslek Örgütleri, Birlikler, Üniversiteler vb.) basılmış/basılmamış verileri derlenecektir. Elde edilen bu veriler temel istatistiksel yöntemlerle değerlendirilerek sektörün geleceğine yönelik strateji ve politikalar sonuç raporunda ortaya konulacaktır.
Ülkemizde zeytin ve zeytinyağı sektöründe uzun vadeli politikaların belirlenmesi çalışmalarında önemli katkı sağlaması beklenen projenin çalışmalarına paydaş kuruluşların olumlu desteklerinin ardından 2014 yılı Mart ayı içerisinde hızla başlanmıştır.
Öncelikle, birinci etap arazi çalışmaları kapsamında, 24 – 28 Mart 2014 tarihleri arasında proje ekibi tarafından; Selçuk, Kuşadası, Söke, Didim, Milas, Bodrum, Ören, Ula, Fethiye, Muğla, Yatağan, Çine, Bozdoğan, Nazilli, Kuyucak, Karacasu, Sarayköy, Denizli ve Kale bölgelerinde beş günlük arazi çalışması yapılmıştır. Bu çalışmalarda; yetiştiriciler, zeytinyağı fabrikaları, salamura işleme tesisleri, pirina işleme tesisleri, tarım satış ve tarım kredi kooperatifleri, tüccarlar, ilçe tarım müdürlükleri ile anketler ve karşılıklı görüşmeler yapılmıştır. Yetiştiricilerin bahçeleri; uygulanan kültürel işlemler hastalık ve zararlılar açısından incelenerek değerlendirilmiştir.
Proje kapsamında ülkemizde zeytin yetiştiriciliğinin yapıldığı bütün bölgelere gidilerek bilgi toplama ve değerlendirme çalışmalarına devam edilmektedir.
Proje takvimi çerçevesinde hazırlanacak proje ara raporları ve nihai olarak hazırlanacak proje sonuç raporu başta ilgili kamu kurumları olmak üzere sektörün tüm paydaşları ile paylaşılacaktır.